Eczeem

De term eczeem wordt gebruikt voor huidafwijkingen, die meestal gepaard gaan met jeuk, roodheid, schilfering, kleine bobbeltjes, blaasjes en natten. Deze verschijnselen zijn het gevolg van een ontstekingsreactie in de huid, die niet veroorzaakt wordt door een micro-organisme (o.a. bacterie en virus).
Je kunt last hebben van constitutioneel eczeem of van contacteczeem.

Wat is constitutioneel eczeem?

Constitutioneel eczeem is een veel voorkomende aandoening. Constitutioneel eczeem kan behalve op de bekende voorkeursplaatsen ook op de vulva voorkomen. Als het zich (vrijwel) alléén daar uit, kan het lastig zijn om de diagnose te stellen.
Een droge huid speelt vaak een rol. Verzorging van de huid met vettende crèmes en zalven is daarom belangrijk, evenals behandeling van het eczeem met de middelen die je behandelend arts voorschrijft. Daarnaast is het extra belangrijk om irriterende factoren, zoals zeep, katoenen toiletdoekjes en inleggers, zoveel mogelijk te beperken.

Wat is contacteczeem?

Contacteczeem wordt veroorzaakt door een stof die van buitenaf de huid binnendringt. Voorbeelden van dergelijke stoffen zijn crèmes, zalven, sprays, maandverband of rubber. Contacteczeem van de vulva (schaamlippen) kan op zichzelf staan, maar het kan ook als complicatie optreden bij een andere aandoening van de vulva.

Welke vormen van contacteczeem komen voor?

Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee soorten contacteczeem: ortho-ergisch of irritatief contacteczeem en allergisch contacteczeem.

Ortho-ergisch of irritatief contacteczeem: dit contacteczeem komt het meeste voor. Het wordt veroorzaakt door (mild) irriterende stoffen. Herhaaldelijke blootstelling hieraan kan na verloop van tijd leiden tot een contacteczeem. Een van de meest voorkomende oorzaken is te veel wassen en zeepgebruik.

Allergisch contacteczeem: dit is een reactie die optreedt als bepaalde stoffen in de huid een allergische reactie teweegbrengen. Dit gebeurt alleen bij personen die in een eerdere fase voor die bepaalde stof allergisch zijn geworden. Voorbeelden van stoffen die een allergische reactie van de vulva kunnen veroorzaken zijn geurstoffen, conserveermiddelen, kruiden en lokaal toegepaste medicamenten.

Allergisch contacteczeem en eczeem door een irritatie kan ook gecombineerd voorkomen.

Hoe wordt de diagnose allergisch contacteczeem gesteld?

De huidarts kan door middel van plaktesten stoffen opsporen waarvoor men overgevoelig kan zijn. De te testen stoffen worden met pleisters op de rug geplakt en 2 dagen later weer verwijderd. Op die dag en 1 of 2 dagen daarna wordt de test afgelezen. Een test is positief wanneer het opgebrachte materiaal (allergeen) ter plaatse een eczeemreactie veroorzaakt.

Op deze manier hoopt de behandelend arts de stof te vinden die een verklaring geeft voor de klachten. Indien er een positieve reactie ontstaat, zal de arts bekijken of er inderdaad contact geweest is met deze stof en of de gevonden stof relevant is voor de huidige klachten.

Wat is de behandeling?

Als er een allergisch contacteczeem wordt gevonden, zal er worden besproken in welke producten de stof, die relevant wordt geacht voor de klachten, voorkomt. Er wordt tevens uitgelegd hoe de stof te is vermijden en in de meeste gevallen zal er foldermateriaal worden uitgereikt. Bij een irritatief contacteczeem zullen er algemene instructies worden meegegeven.

Naast de uitleg en het foldermateriaal zal de behandeling veelal bestaan uit een corticosteroïd-houdende zalf die ontstekingsremmend werkt. Deze wordt vaak gecombineerd met een neutrale basiszalf om de huid vet te houden.

Wat kunt u zelf nog doen?

Stop alle mogelijke irriterende factoren. Stop het gebruik van zeep. Gebruik alleen lauw water en dep de huid voorzichtig droog. Ter bescherming van de huid kan een neutrale basiszalf worden gebruikt, zoals witte vaseline, paraffine-vaseline of zinkolie.

Meest voorkomende irriterende factoren

  • Zeep, douchegel, shampoo, (zeepvrije) wasemulsies
  • Urine
  • Ontlasting
  • Intiem sprays
  • Maandverband/inlegkruisjes
  • Zaaddodende pasta

Wil je meer informatie?

Meer informatie kun je op de volgende website vinden: http://www.huidziekten.nl/folders/nederlands/atopischeczeem.htm

Verantwoording

Deze tekst is met toestemming overgenomen van de Nederlandse Vereniging voor VulvaPathologie (NVvVP, https://vulvapoli.nl/).

Publicatiejaar: 2019

Meer onderwerpen