Zwanger en bevallen

In Nederland kennen we een uniek systeem waarbij je als zwangere kunt kiezen met wie en waar je het liefste wilt bevallen. De persoonlijke situatie van jou en je partner bepalen waar jouw voorkeur naar uit gaat:

  • Je kunt thuis bevallen onder begeleiding van een verloskundige
  • Je kunt in het ziekenhuis of in een geboortecentrum bevallen met jouw verloskundige. Dit noemen we een poliklinische bevalling
  • Je kunt in het ziekenhuis bevallen begeleid door een klinisch verloskundige en gynaecoloog. Dit noemen we een medische bevalling

In Nederland kun je aangeven waar jouw voorkeur naar uit gaat. Toch kunnen tijdens de zwangerschap of tijdens de bevalling situaties ontstaan die maken dat het anders loopt dan verwacht. Zorg daarom dat je goed geïnformeerd bent en dat je weet wat je kunt verwachten.

Wat kun je doen?

  • Zoek betrouwbare informatie over zwanger en bevallen
  • Bezoek een voorlichtingsavond in het ziekenhuis of het geboortecentrum
  • Bespreek hoe en waar je wilt bevallen in een geboorteplan

Stel de volgende 3 belangrijke vragen aan je zorgverlener:

  1. Hoe kan ik mij het beste voorbereiden op mijn zwangerschap en bevalling?
  2. Wat zijn mogelijke scenario’s in de zwangerschap en bij de bevalling en hoeveel kans loop ik daar op?
  3. Wat past het beste bij mij en bij mijn situatie?

Goed geïnformeerd bevalt beter

Uit een recente steekproef blijkt dat 78% van de ondervraagde zwangeren of net bevallen moeders niet wist hoeveel vrouwen in het ziekenhuis bevallen. En meer dan de helft geeft aan dat zij hierover beter geïnformeerd had willen worden. Het is belangrijk om een weloverwogen keuze te maken en je goed te informeren. Zo ben je goed voorbereid en word je minder overrompeld als je zwangerschap of bevalling anders loopt dan je had verwacht.

Wist jij bijvoorbeeld dat:

  • 90% van de vrouwen die zwanger zijn van hun eerste kindje bij de verloskundige start
  • 83% van de vrouwen die zwanger zijn van hun eerste kindje in het ziekenhuis bevalt

Van alle vrouwen die starten bij de verloskundige wordt ruim 44% al voor de bevalling overgedragen aan de klinisch verloskundige en gynaecoloog in het ziekenhuis. Hier kunnen verschillende redenen voor zijn, denk bijvoorbeeld aan een hoge bloeddruk, een afwijkende groei van de baby of als de moeder diabetes heeft.

Van de bevallingen die bij de verloskundige start wordt 66,9% tijdens de bevalling overgedragen aan de klinisch verloskundige en gynaecoloog in het ziekenhuis, bijvoorbeeld omdat het kindje in het vruchtwater heeft gepoept, de moeder kiest voor pijnstilling of omdat de bevalling te lang duurt.

Bron: Perined, 2020

En wist jij bijvoorbeeld dat:

  • 89% van de vrouwen die zwanger zijn van hun tweede of volgende kindje bij de verloskundige start
  • 65% uiteindelijk in het ziekenhuis bevalt

Bron: Perined, 2020

En wist jij bijvoorbeeld dat:

  • 17% van de vrouwen die zwanger zijn met een keizersnede bevalt

De helft van de keizersnedes is gepland. Tijdens je zwangerschap weet je dan al dat je niet vaginaal kunt bevallen, maar dat je naar het ziekenhuis moet voor een keizersnede. Samen met je gynaecoloog bepaal jij een datum waarop dat gebeurt.

De andere helft van de keizersnedes is ongepland. In die gevallen blijkt pas tijdens je bevalling dat je niet vaginaal kunt bevallen, maar dat een keizersnede nodig is. Als dat thuis gebeurt, moet je met spoed naar het ziekenhuis. Dit kan voor jou en jouw partner een onverwachte en ingrijpende gebeurtenis zijn.

Traumatische bevallingservaring

Als je bevalling anders loopt dan verwacht, kan dat een vervelende of zelfs traumatische bevallingservaring geven. We spreken van een traumatische bevallingservaring als de interactie of gebeurtenissen rondom de bevalling tot overweldigende negatieve emoties leiden bij de moeder, met een negatieve impact op haar gezondheid en welzijn. Uit onderzoek weten we dat een aantal onverwachte situaties veel stress veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan een plotselinge overdracht van de ene zorgverlener naar de andere zorgverlener of de noodzaak tot acuut ingrijpen als de bevalling niet goed verloop. Dit kan leiden tot een negatieve of zelfs traumatische bevallingservaring. En de zwangere kan het gevoel krijgen te hebben gefaald omdat de bevalling anders loopt dan verwacht.

Een traumatische bevallingservaring kan grote gevolgen hebben, zoals angst voor een volgende zwangerschap of bevalling, depressie en een minder goede binding tussen moeder en kind. Daarom is het belangrijk dat je je goed laat informeren en weet wat je kunt verwachten. Onder meer de folder Zwanger! en de website www.allesoverzwanger.nl geven je meer informatie en stel vooral de 3 belangrijke vragen aan jouw zorgverlener.

Meer onderwerpen