In het kort
- Bij een tweeling heb je een grotere kans op deze dingen:
- Je krijgt een hoge bloeddruk.
- 1 baby of beide baby’s groeien niet goed.
- Je baby’s worden te vroeg geboren.
- Je krijgt vaker controles.
- Eet gezond, rook niet en drink geen alcohol. Dan kunnen je baby’s beter groeien.
- Slik foliumzuur en ijzertabletten.
Een tweeling
Een moederkoek (placenta) zorgt dat je baby’s bloed en voeding krijgen zodat ze kunnen groeien. Een tweeling kan samen 1 moederkoek delen. Of ze hebben allebei een eigen moederkoek. Dan draag je eigenlijk 2 aparte zwangerschappen. Elke baby heeft een eigen vruchtzak en een eigen moederkoek.
1-eiig
Een 1-eiige tweeling ontstaat uit 1 eicel. De baby’s hebben dan hetzelfde erfelijke materiaal (DNA).
Krijg je 2 meisjes of 2 jongens? Dan weet je nog niet zeker of de tweeling 1-eiig of 2-eiig is.
2-eiig
Een 2-eiige tweeling komt uit 2 eicellen. De baby’s hebben verschillend erfelijk materiaal (DNA). Een 2-eiige tweeling komt vaker voor dan een 1-eiige tweeling.
Krijg je een jongen en een meisje? Dan is de tweeling altijd 2-eiig.
Het DNA bepaalt welke eigenschappen je baby heeft. Bijvoorbeeld de kleur van de ogen en hoe lang je kind wordt.
Wat moet je regelen als je een tweeling krijgt?
Tijdens een zwangerschap van een tweeling moet je deze dingen regelen:
- Bedenk goed welke spullen je dubbel moet hebben.
- Bespreek met de kraamhulp dat je een tweeling krijgt. Vraag uitgebreide kraamhulp aan. Bekijk je ziektekosten-verzekering om te weten wat je vergoed krijgt.
- Maak een afspraak met je werkgever of bedrijfs-arts over aanpassingen op je werk.
- Bedenk en bespreek van wie je hulp vraagt in de kraamperiode. Of vraag gezinshulp aan bij de thuiszorg.
- Als je wilt, kun je contact opnemen met de Nederlandse Vereniging voor Ouders van Meerlingen (nvom.nl) of kijk op de website voor ouders van te vroeg geboren kinderen. Zij hebben veel handige informatie.
Welke klachten kun je hebben als je zwanger bent van een tweeling?
Als je zwanger bent van een tweeling, heb je meer kans op deze dingen:
- Je bent misselijk en moe. Meestal wordt dit beter vanaf de 12e week van je zwangerschap.
- Je hebt harde buiken. Dat betekent dat je buik ineens hard aanvoelt. Dit komt doordat je baarmoeder snel groeit.
- Je hebt pijn in je rug.
- Je hebt bloedarmoede.
Je lichaam gaat in korte tijd extra bloed maken. Via je bloed geef je belangrijke stoffen aan de baby’s, zodat ze goed kunnen groeien. - Je hebt een hoge bloeddruk. Soms merk je dat bijvoorbeeld aan hoofdpijn en pijn bovenin je buik. Dit kan gebeuren in de tweede helft van je zwangerschap.
Een te hoge bloeddruk is niet goed voor je. En ook niet voor je baby’s. Die groeien daardoor niet goed. De arts die veel weet van zwangerschap en bevallen (gynaecoloog) meet je bloeddruk bij elke controle. Soms krijg je medicijnen om je bloeddruk goed te houden.
Risico's bij een tweeling
Bij een tweeling heb je een grotere kans op deze dingen:
- 1 of beide baby’s groeien te langzaam.
De moederkoek geeft te weinig voeding aan de baby of baby’s. Daardoor groeien 1 of beide baby’s minder goed. Als de moederkoek ook minder zuurstof aan de baby’s geeft, moet je soms in het ziekenhuis blijven zodat de arts extra op de baby’s kan letten. Als de baby’s te weinig zuurstof krijgen, is het soms beter om ze vroeger geboren te laten worden. - Je baby’s worden te vroeg geboren.
Worden je baby’s na de 34ste week geboren, dan hebben ze meestal geen grote problemen. De risico’s worden groter als de baby’s eerder dan na 34 weken zwangerschap worden geboren. De longen, hersenen, maag en darmen zijn dan nog niet rijp. Denkt de arts dat de baby’s te vroeg worden geboren, dan krijgen de baby’s soms medicijnen om hun organen rijper te maken. Te vroeg geboren baby’s kunnen ook sneller ziek worden van bacteriën en virussen.
Adviezen als je zwanger bent van een tweeling
Deze dingen kun je doen om zo goed mogelijk voor jezelf en je baby’s te zorgen:
- Eet gezond. Dat is goed voor jou en je baby’s.
- Slik 2 tabletjes foliumzuur van 0,5 milligram per dag en ijzertabletten. Zo zorg je ervoor dat je geen bloedarmoede krijgt.
- Rook niet en drink geen alcohol. Hierdoor groeien de baby’s beter.
- Ga door met wat je normaal op een dag doet. Zoals werken, fietsen en autorijden. Je kunt gewoon sporten en seks hebben.
- Bereid je erop voor dat de baby’s misschien te vroeg worden geboren. Of dat ze te weinig wegen of ziek zijn. Soms gaan ze dan eerst naar de couveuse-afdeling. Dat is de afdeling voor vroeg geboren baby’s.
Minder werken en met verlof
Pas je werk aan. Praat hierover met je werkgever en een bedrijfsarts.
- Doe geen nachtdiensten meer en geen overwerk.
- Neem extra pauzes.
- Heb je veel last van misselijkheid en braken, of last van je rug of veel harde buiken? Overleg dan met je werkgever om je werk daarop aan te passen. Dit is het advies van bedrijfs-artsen:
- vanaf de 20e week: maximaal 4 uur per dag werken.
- tussen de 26e en de 30e week: stoppen met werken.
Je zwangerschapsverlof gaat in vanaf de 30e, 31e of 32e week. Je hebt 20 weken verlof. Dit is 4 weken langer dan als je zwanger bent van 1 baby.
- Kijk voor meer informatie op rijksoverheid.nl of arboportaal.nl.
Controles als je zwanger bent van een tweeling
De controles die je krijgt als je zwanger bent van een tweeling zijn altijd in het ziekenhuis.
In het begin kom je elke 4 of 6 weken voor de gewone controles. Aan het eind van de zwangerschap kom je elke 1 of 2 weken. Dit doet de arts bij een controle:
- Je bloeddruk meten.
- Vragen of je harde buiken, bloedverlies of vochtverlies hebt. Dat kan betekenen dat je baby’s eerder geboren gaan worden.
- De hartslag van je baby’s meten.
Je kunt kiezen om wel of geen onderzoek naar downsyndroom en 2 andere syndromen te krijgen. Dat onderzoek is de NIPT.
Als je baby’s een groter risico hebben op een ziekte, dan kun je een vruchtwaterpunctie of een vlokkentest laten doen.
Je krijgt een 20-weken echo en groei-echo’s bij 24, 28, 30, 32 en 36 weken. De arts bekijkt met deze echo’s hoe goed je baby’s groeien.
Tussen de 32 en 34 weken bespreek je met de arts de bevalling.
Wanneer bellen als je zwanger bent van een tweeling?
Bel je arts in het ziekenhuis bij 1 of meer van deze dingen:
- Je geeft veel over en spuugt bijna alles wat je eet en drinkt weer uit.
- Je hebt veel harde buiken die meer pijn gaan doen en vaker komen.
- Je hebt steeds pijn onderin je buik of rug.
- Je verliest vocht of bloed via je vagina.
- Je hebt erge pijn in je bovenbuik. Alsof er een strakke band om je bovenbuik zit. De pijn straalt soms uit naar de zijkant van je buik, rug of schouderbladen.
- Je hebt erge hoofdpijn.
- Je ziet sterretjes, je ziet wazig of je ogen kunnen niet tegen licht.
- Je voelt je ziek zonder dat je koorts hebt.
- Je hebt dikke handen, enkels of een dik gezicht (er zit vocht in).
- Je voelt de baby’s minder bewegen.
- Je voelt je onrustig of je bent ongerust.
Bel ook als je denkt dat je bevalling begint. Dat herken je aan 1 of meer van deze dingen:
- Je hebt regelmatige weeën: elke 3, 4 of 5 minuten.
- Je verliest bloed.
- Je verliest vocht via je vagina. Misschien zijn je vliezen gebroken.
Meer informatie voor ouders van een tweeling
Voor contact met andere ouders van een tweeling kun je terecht bij Nederlandse Vereniging voor Ouders van Meerlingen en bij de vereniging voor ouders van te vroeg geboren kinderen. Of kijk bij de Stichting TAPS Support voor contact met ouders met een tweeling met TAPS. Of lees op deze website over ziektes bij nog niet geboren baby’s.
Over deze tekst
Artsen en tekstschrijvers van Thuisarts hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor artsen over meerling-zwangerschappen.
Lees wie de informatie op Thuisarts.nl maakt.
Lees wat een richtlijn is en hoe die wordt gemaakt.