Zorgen dat je niet ongesteld wordt – informatie voor meisjes

Waarom zorgen dat je niet ongesteld wordt?

Sommige jonge meiden hebben problemen met zich schoon te houden tijdens de ongesteldheid of hebben andere problemen, zoals buikpijn, hoofdpijn en te veel bloedverlies.

Hoe onderdruk je de ongesteldheid?

Er zijn verschillende manieren waarop de ongesteldheid verminderd kan worden of weg kan blijven met hormonale medicijnen. Er zijn vier mogelijkheden

1. Anticonceptiepil of pleister of ring
2. Prikpil
3. Hormoonspiraal
4. Hormoonstaafje

1. De anticonceptiepil

Als jij ervoor kiest om de  ongesteldheid te onderdrukken met de pil, is het erg belangrijk dat jij iedere dag een pil inneemt. In de anticonceptiepil zitten de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron. Deze pillen kunnen iedere dag ingenomen worden tot de stopweek en de ongesteldheid kan zo gepland worden om elke maand te komen. Een andere mogelijkheid is om deze pillen door te gebruiken en de stopweken over te slaan. Dan blijft de ongesteldheid helemaal weg. De ongesteldheid met de anticonceptiepil is voorspelbaar, geeft minder bloedverlies en geeft ook minder buikkrampen. Jouw dokter kan jou uitleggen hoe je de pil langere tijd achter elkaar kan  gebruiken. De hormonen van de  anticonceptiepil kunnen ook toegediend worden in pleistervorm (Evra) of in een vaginale ring (Nuvaring). Als jij een verhoogd risico hebt op bloedstolsel vorming (trombose) dan zijn deze drie vormen niet de meest ideale medicijnen om de ongesteldheid te onderdrukken.

2. De prikpil (Depot provera of Sayana)

Dit is een prik die iedere 12 weken opnieuw gegeven moet worden door bv de huisarts. In de prikpil zit alleen het hormoon progesteron. Bij sommige meisjes kan de prikpil gewichtstoename geven en op langere termijn kan dit iets meer kans op botontkalking geven. Deze effecten verdwijnen als de prikpil gestopt wordt.

3. Het hormoonspiraaltje (Mirena of Kyleena)

In het hormoonspiraaltje zit alleen het hormoon progesteron. Dit spiraaltje moet in de baarmoeder worden geplaatst. Daar doet de spiraal zijn werk. Bij de meeste meisjes wordt dit door de gynaecoloog gedaan. Dit kan ook gedaan worden met  een roesje (sedatie) of een lichte narcose van enkele minuten. Dit spiraaltje kan vijf jaar blijven zitten. Een deel van de meisjes heeft hierbij geen menstruatie (20%) en  bij de andere meisjes wordt de hoeveelheid bloedverlies met 90% verminderd. De bijwerking die het meest voorkomt is hele kleine beetjes bloedverlies tussendoor.

4. Het hormoonstaafje (Implanon NXT)

Het hormoonstaafje bevat ook alleen het hormoon progesteron. Het staafje wordt net onder de huid aan de binnenkant  van de bovenarm ingebracht door een prik. De werking van het staafje is vergelijkbaar met de prikpil en het hormoonspiraaltje. De bijwerking die het meest voorkomt is hele kleine beetjes bloedverlies tussendoor. Het hormoonstaafje kan 3 jaar blijven zitten voordat het eruit gehaald moet worden om te vervangen.

Is het onderdrukken van de ongesteldheid veilig?

Het onderdrukken van jouw ongesteldheid is veilig en geeft geen probleem voor jouw gezondheid. Soms kan het wel gebeuren dat jij de eerste maanden kleine beetjes bloedverlies tussendoor hebt. Dit is omdat jouw lichaam tijd nodig heeft om aan de medicijnen te wennen. Je kunt met de dokter praten over de voordelen en nadelen van de verschillende mogelijkheden. Zo kun je kiezen welke manier het beste bij jou past.

Als je hormonen gebruikt is er een kleine kans dat je wel zwanger kunt worden. Omdat de ongesteldheid tegengehouden wordt, is het lastiger om te merken dat je zwanger bent. Jij kunt op andere dingen letten die passen bij zwanger zijn, bijvoorbeeld moeheid, misselijkheid of gevoelige borsten. Als je twijfelt doe een zwangerschapstest of ga je naar de dokter. Geen van deze medicijnen beschermt jou tegen het krijgen van een SOA (seksueel overdraagbare aandoening), zoals chlamydia. Naast deze medicijnen is het verstandig om condooms te gebruiken tijdens de seks.

Is het onderdrukken van de ongesteldheid goed voor mij?

Het onderdrukken van de ongesteldheid kan goed voor jou zijn als jij een hele pijnlijke ongesteldheid hebt, waardoor je van school moet thuis blijven. Een andere reden kan te veel bloedverlies zijn. Ook kunnen er andere ziekten zijn waarom het verstandiger is om de ongesteldheid te onderdrukken. Een voorbeeld is het steeds hebben van cysten (= vochtblaasjes, zie Ovariumcysten) in de eierstokken of endometriose (zie endometriose bij meisjes). Soms kan het handig zijn om even niet ongesteld te zijn, bijvoorbeeld voor een sportwedstrijd of een vakantie. Door het onderdrukken van de ongesteldheid kunnen puistjes en migraine minder worden.

Bij welke klachten moet ik de dokter bellen?

Als je met de medicijnen nog steeds last hebt van

• buikpijn
• pijn op jouw borst
• het bloedverlies bij de ongesteldheid te veel blijft
• pijn in jouw kuiten hebt
• als je denkt dat je zwanger bent

Heb ik hier in de toekomst last van?

De meeste medicijnen om de ongesteldheid te onderdrukken voorkomen dat je zwanger wordt. Vraag aan jouw dokter of het type dat jij gebruikt ook zwangerschap voorkomt als jij seks hebt. Als je de medicijnen stopt om de ongesteldheid te onderdrukken, kun je dus weer  zwanger worden. Dit geldt ook als je de medicijnen anders gebruikt dan de bedoeling is. Als je de ongesteldheid hebt onderdrukt, is er geen risico dat je in de toekomst niet meer zwanger kunt worden.

Wil je meer weten?

Meer informatie over anticonceptie vind je onder het kopje Anticonceptie.

Verantwoording

Deze tekst is met toestemming van de North American Society for Pediatric and Adolescent Gynecology (http://www.naspag.org/) vertaald door de NVOG-werkgroep Kinder- en Adolescentengynaecologie.

Deze tekst voldoet aan de richtlijn NHG-Standaard Anticonceptie.

Publicatiejaar: 2019