Laparoscopische sterilisatie

Er zijn een aantal dingen die belangrijk zijn om te weten voordat je kiest voor een sterilisatie.

Kies de juiste verzekering

Een sterilisatie valt niet binnen het basispakket. Vraag daarom je verzekeraar welke aanvullende verzekering deze operatie dekt en pas indien nodig je verzekering aan. De vergoedingsmogelijkheden verschillen per verzekeraar, pakket en jaar. Het is dus zinvol om het aanbod van verschillende verzekeraars met elkaar te vergelijken. Als je verzekeraar de sterilisatie volledig vergoedt, hoef je meestal niets te betalen.

Zorg ervoor dat je niet zwanger bent

Het is belangrijk om er zeker van te zijn dat je niet zwanger bent tijdens de sterilisatie. Zorg er daarom voor dat er geen kans bestaat dat je net bevrucht bent. Wanneer je condooms gebruikt of wanneer er een kans bestaat dat je zwanger bent, kun je de sterilisatie het beste in de week van je menstruatie laten uitvoeren.

Informatie van je eigen ziekenhuis

Van je eigen ziekenhuis krijg je informatie over de plaats en tijd van de operatie. Verder krijg je informatie over de narcose en het advies of je wel of niet nuchter moet zijn voor de operatie.

Vervoer

Na de operatie mag je niet zelf autorijden. Zorg daarom dat je passend vervoer hebt geregeld.

Op de dag van de sterilisatie word je opgenomen op een dagafdeling in het ziekenhuis. De operatie zelf duurt ongeveer een half uur. Meestal ben je in totaal een dagdeel in het ziekenhuis. Dit verschilt per ziekenhuis. Van tevoren legt een verpleegkundige uit wat er gaat gebeuren tijdens de operatie en hij/zij voert ook controles uit. De verpleegkundige brengt je daarna naar de ontvangstruimte van de operatieafdeling. Daar krijg je een infuus en word je verbonden aan bewakingsapparatuur. Wanneer je naar de operatiekamer wordt gebracht, ontmoet je de gynaecoloog die de operatie uitvoert. Het team neemt dan nogmaals alle gegevens door. Daarna word je onder narcose gebracht door middel van slaapmedicatie via het infuus. Je blaas wordt dan met een katheter leeggemaakt.

De gynaecoloog begint de operatie door in de onderrand van de navel een sneetje te maken van ongeveer één centimeter. Via dit sneetje brengt hij/zij een kijkbuis met een camera in. Dan wordt er gas in je buik vrijgelaten waardoor er ruimte ontstaat rondom je baarmoeder, eierstokken en eileiders.

Daarna maakt de gynaecoloog een tweede sneetje boven het schaambeen aan de bovengrens van het schaamhaar. Via dit sneetje kan de gynaecoloog het instrument voor de sterilisatie inbrengen. Met dit instrument plaatst de gynaecoloog clips over beide eileiders. Dit worden ook wel Filshie-clips genoemd. In plaats van clips kunnen ook ringen worden gebruikt. Deze ringen heten Falope-ringen. Bij gebruik van deze ringen trekt de gynaecoloog een lusje van de eileider door het ringetje.

Wanneer de clips of ringen op hun plek zitten, zijn de eileiders meteen afgesloten. De gynaecoloog verwijdert de instrumenten en laat het gas uit je buik lopen. De sneetjes die zijn gemaakt bij je navel en schaambeen worden daarna gehecht door de gynaecoloog of een assistent. De sterilisatie is dan voldaan.

Na de operatie word je naar de uitslaapkamer gebracht waar je bijkomt van de narcose. Wanneer je ontwaakt, voert de verpleegkundige een aantal controles uit. Als de controles goed zijn, brengt de verpleegkundige je terug naar de afdeling. Op de afdeling krijg je pijnstilling via het infuus. De verpleegkundige controleert je en informeert je over je toestand. In de meeste gevallen kun je na een of twee uur alweer naar huis. In sommige gevallen wordt ervoor gekozen om je een nachtje in het ziekenhuis te laten blijven. Hiervoor wordt bijvoorbeeld gekozen als je erg misselijk blijft of veel pijn hebt. Voordat je naar huis mag, krijg je van de verpleegkundige informatie over de verzorging van de wondjes en hechtingen. Bij de meeste vrouwen vermindert de pijn in de eerste uren na de sterilisatie.

Je kunt last hebben van schouderpijn. Dit komt door het gas in de buik tijdens de operatie. Dit kan het middenrif prikkelen en dat voel je als schouderpijn. Deze pijn verdwijnt meestal dezelfde dag. Sommige vrouwen blijven een paar dagen last hebben van pijn. Dit is normaal.
De wondjes in je buik zijn meestal gehecht. Met de hechtingen kun je gewoon douchen of in bad gaan. Meestal krijg je oplosbare hechtingen die vanzelf verdwijnen. Als de hechtingen irriteren, mag je ze wel na 5 dagen (laten) verwijderen. De meeste vrouwen kunnen na een paar dagen of een week na hun laparoscopische sterilisatie weer werken.

In een aantal gevallen moet je contact opnemen. Bijvoorbeeld als je last hebt van hevige buikpijn of als je koorts krijgt (38 graden Celsius of hoger). Alhoewel de kans daarop klein is, bestaat de mogelijkheid dat je een infectie hebt. In dat geval heb je antibiotica nodig. Ook kan bij een laparoscopische sterilisatie ongemerkt je darm beschadigd zijn. Je krijgt dan binnen enkele dagen steeds meer buikpijn en vaak ook koorts. Het gebeurt zelden, maar het is belangrijk dat je dan op tijd contact opneemt met het ziekenhuis.

Een laparoscopische sterilisatie is meteen betrouwbaar. Je hebt dus geen andere anticonceptiemiddelen meer nodig.

Er bestaat een kleine kans dat je ondanks de sterilisatie toch zwanger wordt. Na een laparoscopische sterilisatie worden 2 tot 5 op de 1.000 vrouwen toch nog zwanger in de loop van hun leven. De redenen hiervoor zijn verschillend. Het ringetje dat bij een laparoscopische sterilisatie wordt geplaatst, kan van de eileider afglijden, zelfs als deze aanvankelijk goed is geplaatst. Datzelfde kan ook met een clip gebeuren. Ook kunnen de eileiders weer aan elkaar groeien waardoor er opnieuw een doorgang ontstaat voor de zaadcellen. Dit kan ertoe leiden dat je alsnog zwanger kunt worden. Ben je zwanger geworden na de sterilisatie? Neem dan contact op met de gynaecoloog. Vanwege de sterilisatie heb je in dit geval een hoger risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Het is mogelijk om een laparoscopische sterilisatie ongedaan te maken. Wanneer je spijt hebt van je sterilisatie en toch een kinderwens hebt kan er worden geprobeerd je eileiders te herstellen. Dit kan door een kijkoperatie waarbij de ringetjes/clips worden verwijderd. Als je eileiders ook zijn dicht gebrand bij de sterilisatie, is de kans op een succesvolle hersteloperatie kleiner.

Een hersteloperatie na een sterilisatie is duur en wordt niet vergoed door de verzekering. Na een succesvolle hersteloperatie heb je 40 tot 85% kans op een zwangerschap. Wel heb je een hoger risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap na een hersteloperatie. Van de vrouwen die een hersteloperatie hebben ondergaan en zwanger worden krijgt 2% een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Naast de natuurlijke methode van zwanger worden, kun je ook kiezen voor een IVF-behandeling. IVF (In-vitrofertilisatie) houdt in dat je wordt bevrucht via een reageerbuis in plaats van via geslachtsgemeenschap. Hierbij wordt de eicel van de vrouw buiten het lichaam in een reageerbuis bevrucht met een zaadcel. Daarna wordt deze bevruchte eicel rechtstreeks in de baarmoeder geplaatst. De kans op een zwangerschap bij drie behandelingen van IVF is gemiddeld zo’n 50%.

Deze tekst is gemaakt door de Commissie Patiëntencommunicatie van de NVOG. Zij kregen hulp en goedkeuring van de NVOG-werkgroep Gynaecologische Endoscopie.

Deze tekst voldoet aan de richtlijn sterilisatie van de vrouw.

Publicatiejaar: 2018