Zwanger maar geen zwangerschap te zien op de echo

Is de zwangerschapstest positief? En ziet de gynaecoloog geen zwangerschap in de baarmoeder? Dan zijn er drie oorzaken mogelijk.

1. De zwangerschap groeit in de baarmoeder, maar is nog te klein om op de echo te kunnen zien. Het is een normale zwangerschap op de juiste plek.
2. De zwangerschap groeit in de baarmoeder, maar het wordt een miskraam.
3. De zwangerschap groeit buiten de baarmoeder. Het is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Bij de eisprong komt er een eicel vrij uit je eierstok. Zaadcellen zwemmen via de vagina, baarmoeder en eileider naar de eicel toe. Eén zaadcel bevrucht de eicel. Deze bevruchte eicel gaat via de eileider naar de baarmoederholte. Dit duurt een aantal dagen. In de baarmoederholte nestelt de eicel zich in. Vanaf 2 weken na de bevruchting wordt een zwangerschapstest overtuigend positief. Dat is op het moment dat je anders ongesteld wordt. Je kunt dan nog geen zwangerschap op de echo zien. 4 tot 7 dagen later kun je al een vruchtzakje in de baarmoeder zien. Soms duurt het een paar dagen langer voordat je iets op de echo kunt zien.

Wanneer je zwanger bent, maak je een zwangerschapshormoon aan. Dit hormoon heet HCG. Dit zwangerschapshormoon is meetbaar in het bloed. Het zwangerschapshormoon in het bloed stijgt snel aan het begin van een normale zwangerschap. Het verdubbelt bijna elke twee dagen.

Als je een positieve zwangerschapstest hebt en er op de echo niets te zien is, is het toch mogelijk dat je een normale zwangerschap hebt. De eisprong kan later geweest zijn dan je dacht. De zwangerschap is dan minder ver. Binnen een paar dagen zal de zwangerschap te zien zijn.
Was de zwangerschapstest al meer dan twee weken geleden positief en wordt er niets op de echo gezien? Dan is de kans groot dat het een miskraam wordt.

Het is mogelijk dat de zwangerschap in de baarmoeder zit, maar niet goed groeit. Je kunt dan de zwangerschap in de baarmoeder op de echo niet zien, omdat deze te klein is. Er is al heel vroeg in de ontwikkeling iets misgegaan. Je krijgt dan een miskraam.

Het kan zijn dat je al een aantal dagen bloedverlies hebt en de zwangerschap al verloren bent. Je hebt dan al een miskraam gehad. Daarom vraagt de gynaecoloog of je bloedverlies met stolsels hebt gehad. Of dat je mogelijk weefsel hebt verloren. Doordat je nog wel het zwangerschapshormoon in je lichaam hebt kan een zwangerschapstest nog twee tot drie weken positief blijven na een miskraam.

Als je een miskraam hebt gehad of gaat krijgen, daalt het zwangerschapshormoon in je bloed snel.

De derde mogelijkheid is dat je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap hebt. Zoals het woord al zegt, ontwikkelt de zwangerschap zich in dit geval buiten de baarmoeder. Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is moeilijk te zien op een echo. Meestal zit deze zwangerschap in een eileider. Soms is een afwijking naast de baarmoeder te zien die kan passen bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Dat kan de buitenbaarmoederlijke zwangerschap zijn in een eileider zijn. Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is het zwangerschapshormoon in het bloed meestal lager dan het niveau dat bij de zwangerschapsduur hoort. Ook stijgt het niet snel of daalt het langzaam.

Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap heeft de zwangerschap niet voldoende ruimte om te groeien in de eileider. De eileider rekt op. Hierdoor kun je buikpijn krijgen. Door een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan de eileider gaan bloeden in de buik. De gynaecoloog kan zien of er bloed en stolsels in de buikholte zijn. Als je veel buikpijn en/of bloed in de buik hebt, dan adviseert de gynaecoloog om je meteen te opereren. Maar het kan ook zijn dat de buitenbaarmoederlijke zwangerschap al in een vroeg stadium door je lichaam zelf wordt opgeruimd. De meeste vrouwen hebben in dat geval wel last van vaginaal bloedverlies, maar niet van hevige buikpijn.

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan nooit leiden tot een levend kind, je kunt deze ook niet met een ingreep verplaatsen naar de juiste plek in de baarmoeder.

Het vaststellen van een zwangerschap wordt gedaan door een zwangerschapstest. Als de zwangerschapstest positief is kun je vanaf 5 weken de zwangerschap op een echo zien. Wanneer je een positieve zwangerschapstest hebt gehad, maar er niets te zien was op de echo gaat de gynaecoloog het zwangerschapshormoon in je bloed meten. De controles zijn nodig om antwoord te krijgen op de vraag wat voor zwangerschap het is: een normale zwangerschap, een miskraam of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Gedurende de controles is het erg belangrijk om je dag en nacht te melden als je toch lichamelijke klachten krijgt.

Eerste bloedonderzoek

In het bloed bepalen we de hoogte van het zwangerschapshormoon HCG.

Uitslag HCG hoger dan 5000

Is de uitslag hoger dan 5000? Dan heb je waarschijnlijk een buitenbaarmoederlijke zwangerschap die al behoorlijk groot is. Er wordt direct een behandeling aangeraden. De gynaecoloog bespreekt wat mogelijk is.

Uitslag HCG lager dan 5000

Is de uitslag lager dan 5000 en er is geen duidelijke zwangerschap in of buiten de baarmoeder? Dan is er tijd nodig om erachter te komen hoe de zwangerschap zich ontwikkeld. Je krijgt na twee dagen opnieuw bloedonderzoek en een afspraak bij de gynaecoloog.

Vervolgonderzoek na 2 dagen

Bij het vervolgonderzoek wordt het zwangerschapshormoon HCG opnieuw bepaald. De gynaecoloog kijkt met de echo of de zwangerschap inmiddels te zien is.

HCG sterk gestegen

Als het zwangerschapshormoon sterk stijgt, dan heb je waarschijnlijk een zwangerschap die zich goed ontwikkelt. Bijna altijd is dat in de baarmoeder. Ziet de gynaecoloog de zwangerschap nu wel in de baarmoeder? Dan weet je dat je een normale zwangerschap hebt.

Ziet de gynaecoloog de zwangerschap nog niet? Dan krijg je na twee dagen weer een echo en bloedonderzoek. Is het hormoon gestegen boven 5000 en ziet de arts nog steeds geen zwangerschap in de baarmoeder? Dan heb je waarschijnlijk toch een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

HCG sterk gedaald

Als het zwangerschapshormoon behoorlijk daalt, dan weet je zeker dat de zwangerschap zich niet goed ontwikkelt. Het blijft onduidelijk waar de zwangerschap heeft gezeten, maar waarschijnlijk wordt het door het lichaam zelf afgebroken. Je kunt door de daling van HCG een heftige vaginale bloeding krijgen. Je krijgt na een week een controle.

HCG stijgt of daalt licht

Als het HCG niet goed stijgt en niet goed daalt, dan ontwikkelt de zwangerschap zich niet goed. Het is niet zeker of je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap hebt of een miskraam krijgt. Je krijgt na twee dagen opnieuw bloedonderzoek. De gynaecoloog onderzoekt of het HCG voldoende daalt. Mogelijk heb je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap die vanzelf verdwijnt. Als het HCG bij herhaling maar een beetje stijgt of te weinig daalt, dan kun je nog een week afwachten in overleg met de gynaecoloog.

Je moet direct contact opnemen bij

• ernstige buikpijn
• plotse pijn bij de schouderbladen
• plots onwel worden: misselijkheid, overgeven, hevig zweten, snelle hartslag, flauwvallen

De arts geeft je een telefoonnummer dat je dag en nacht kunt bellen met deze klachten. Zorg ervoor dat je iemand kunt bellen om je te helpen als je plots klachten krijgt. Vaak kun je in zo’n geval niet meer alleen naar het ziekenhuis.

Deze tekst is gemaakt door de Commissie Patiëntencommunicatie van de NVOG.

Publicatiejaar: 2018