Bij sommige jonge meisjes kunnen de binnenste vulvalippen (vroeger schaamlippen genoemd) aan elkaar kleven. Dit heet synechiae vulvae. De vaginaopening wordt hierdoor deels of helemaal bedekt. Dit komt meestal door een laag oestrogeen(vrouwelijk hormoon) niveau en lichte irritatie. Vaak geeft het geen klachten en verdwijnt het vanzelf. Als er klachten zijn, kan een zalf helpen.
De binnenste vulvalippen van een jong meisje zijn aan elkaar geplakt in plaats van los van elkaar. Hierdoor wordt de ingang van de vagina gedeeltelijk of helemaal bedekt.
Veel meisjes hebben helemaal geen klachten. De verkleving wordt vaak toevallig door de ouder/verzorger of arts opgemerkt. Als de verkleving de opening van de vagina en plasbuis (urethra) voor een groot deel bedekt, kan plas erachter blijven hangen. Dit kan er voor zorgen dat een meisje plas lekt als ze opstaat of beweegt. Dit valt op als het meisje inmiddels zindelijk is en weer natte onderbroeken heeft. Soms kan een blaasontsteking (= urineweginfectie) ontstaan.
Een dokter kan door te kijken al bepalen of er een verkleving is. Tijdens het onderzoek zit of ligt het meisje met haar benen gespreid, soms op de schoot van een ouder of verzorger. Soms moet de dokter de buitenste vulvalippen spreiden om het goed te zien. Dit onderzoek is niet pijnlijk.
Als er geen klachten zijn en de verkleving is klein, hoef je niets te doen. De verkleving verdwijnt vanzelf als het meisje de puberteit bereikt. Dit komt door het aanmaken van oestrogeen (vrouwelijk hormoon).
Als er klachten zijn, wordt een zalf voorgeschreven. Dit is meestal een oestrogeenzalf en soms een steroïdzalf (ontstekingsremmend). Deze zalf brengt u zelf op de verkleving aan. De behandeling duurt enkele weken en de verkleving zal minder worden. Het aanbrengen van de zalf is niet pijnlijk. De vagina zelf en andere geslachtsorganen, zoals de eierstokken of de baarmoeder, worden niet aangeraakt bij het opbrengen van de zalf. Een operatie is bijna nooit nodig.
Als de behandeling klaar is en de adviezen goed gevolgd worden, dan wordt de kans kleiner dat de verkleving terugkomt. Dit advies houdt bijvoorbeeld in dat irritatie en stoffen die de huid prikkelen vermeden moeten worden (zoals zeep). Dus niet in bad gaan in een bubbelbad of een bad met zeperig water. Het gebruik van zalven, zoals parfumvrije luierzalf, beschermt de gevoelige huid tegen irritatie. Na de puberteit komt vulvalip-verkleving niet meer voor.
Soms maken mensen zich zorgen dat het aanraken van de geslachtsdelen bij het aanbrengen van de gevolgen voor de seksualiteit van het meisje kan hebben. Dit is niet zo. Leg uw kind uit wat u aan het doen bent en waarom en dat het geen pijn zal doen. De verkleving en de behandeling zit aan de buitenkant. De vagina zelf en andere geslachtsorganen, zoals de eierstokken of de baarmoeder, worden niet aangeraakt bij het opbrengen van de zalf.
Deze tekst is met toestemming van de North American Society for Pediatric and Adolescent Gynecology (http://www.naspag.org/) vertaald door de NVOG-werkgroep Kinder- en Adolescentengynaecologie.
Herzien: juni 2025
